Stad Antwerpen en Vlaamse overheid blijven milieunormen Hoboken opvolgen ondanks goede evolutie cijfers

Stad Antwerpen blijft in samenwerking met de Vlaamse overheid de hoeveelheid zware metalen in de wijken Moretusburg en Hertogvelden in Hoboken opvolgen en zet ook extra onderzoeken op. Bij kinderen uit deze wijken wordt de hoeveelheid lood in het bloed gemeten. De bloedwaarden van dit voorjaar zijn zo goed als stabiel in vergelijking met vorig jaar en de luchtkwaliteit evolueert positief. Toch blijven de meetwaarden hoger dan elders en daarom blijven alle betrokkenen maatregelen nemen om de impact van zware metalen op de buurt zo klein mogelijk te houden.

Al sinds eind jaren 70 wordt de hoeveelheid lood in het bloed van kinderen uit de wijken Moretusburg en Hertogvelden in Hoboken gemeten. Ook dit voorjaar organiseerde het Provinciaal Instituut voor Hygiëne een bloedonderzoek, bij 177 kinderen tussen 1 en 12 jaar. Dat is iets meer dan de helft van het aantal kinderen dat in de wijken woont.

De gemiddelde hoeveelheid lood in het bloed van deze kinderen bedroeg 3,03 microgram per deciliter. Dit resultaat is vergelijkbaar met de vorige meting uit het najaar van 2021, toen bedroeg de gemiddelde hoeveelheid 2,91 microgram per deciliter.

Blijven opvolgen

De huidige bloed- en luchtonderzoeken blijven lopen, om trends in kaart te brengen. Ook Umicore blijft grote en kleine acties ondernemen om de verspreiding van zware metalen in de lucht te beperken. In de omgevingsvergunning van het bedrijf staan voor de komende jaren ook voorwaarden rond uitstoot van zware metalen, behalen van luchtkwaliteitsnormen en maximale loodwaarden in bloed.

Er worden ook extra onderzoeken opgezet. Later dit jaar worden de lood-in-bloedwaarden van 300 kleuters extra onderzocht in de zone tussen Moretusburg/Hertogvelden en de controlegroep op zo’n 2,5 kilometer van de Umicore-site. De resultaten hiervan zullen in de loop van 2023 bekend zijn.

Stad Antwerpen, de Vlaamse overheid, provincie Antwerpen en Umicore engageren zich daarnaast ook om een uitgebreid biomonitoringsonderzoek uit te voeren. Zo’n onderzoek zal de hoeveelheid lood, cadmium en arseen in het bloed en urine van kinderen tussen 14 en 15 jaar, die binnen 5 kilometer van Umicore wonen, meten. De metingen worden vergeleken met meetresultaten van Vlaamse jongeren. Zo wordt de relatie tussen de omgeving en het lichaam duidelijker. De resultaten daarvan worden eind 2024 verwacht.

Over de jaren heen dalen de gemiddelde loodwaarden in het bloed. Toch blijft de gemiddelde loodwaarde bij kinderen die dichter bij Umicore wonen hoger dan bij kinderen die verder van de site wonen. De hoogste waarden worden gemeten bij kinderen die tot op 150 meter van de site wonen.

Luchtkwaliteit evolueert gunstig

Sinds 1978 meet de Vlaamse Milieumaatschappij zware metalen in fijn en neervallend stof. De gemiddelde hoeveelheden lood, arseen en cadmium in de lucht dalen, al blijven er in Moretusburg en Hertogvelden plaatsen met hoge concentraties zware metalen in de lucht.

In 2021 werden de Europese grenswaarde voor lood in fijn stof en de Europese streefwaarden voor cadmium en nikkel gehaald. De Europese streefwaarde voor arseen in fijn stof werd op 1 van de 3 meetplaatsen gehaald. De richtwaarde van lood in depositie werd in 2021 niet gehaald.

De metingen evolueren dus gunstig in een dalende trend, maar alle betrokkenen blijven maatregelen nemen om de impact van zware metalen te blijven verkleinen.

Maatregelen Umicore

Om de impact van opwaaiend stof tegen te gaan heeft Umicore tal van maatregelen genomen en investeert het elk jaar 25 miljoen euro aan milieuverbeteringen.

Op de site stelt Umicore haar logistieke activiteiten waarbij stof kan vrijkomen uit op dagen met veel wind. Daarvoor maakt Umicore gebruik van een windbarometer. De nieuwste technologieën meten constant de stofuitstoot. Wegen op het bedrijfsterrein worden continu besproeid en grondstoffen liggen in overdekte opslagplaatsen. Umicore heeft op haar site, aan de kant van de woonwijk, een groene zone van 1 hectare aangelegd.

Buiten de site biedt Umicore diensten aan de buren voor het verwijderen van stof dat vrijkomt bij verbouwingsprojecten of het doen van brononderzoek bij gezinnen wiens kinderen hogere bloedwaarden meten. Straten en speeltuinen worden regelmatig gereinigd en Umicore plant de aanleg van een groene zone van ongeveer 5 hectare, vlak naast de site. Die groene zone vergroot de afstand tussen het bedrijfsterrein en het direct aangrenzende woongebied. De voorbereidende werken voor deze bufferzone starten eind 2022, het aanplanten van de bomen start in 2024.

Wijkwerking

Bewoners van de wijken Hertogvelden en Moretusburg in Hoboken kunnen terecht bij wijkwerker Liesbet De Groot op het telefoonnummer 0489/951.054 of via mail liesbet.degroot@logoantwerpen.be.

Bij de wijkwerker kan je terecht voor:

• info over de bloedprik bij je kind;

• info over het onderzoek naar verhoogde loodwaarden;

• tips om je te beschermen tegen vervuiling;

• info over professionele reiniging van je huis.

Alle informatie over de meetresultaten, acties tegen vervuiling en voorzorgen die je kan nemen vind je ook online op https://www.antwerpen.be/zware-metalen-in-hoboken.